Onboarding nima?

Onboarding (inglizchadan onboarding) — bu yangi xodimni kompaniyaning ish muhitiga moslashtirish jarayoni. Uning maqsadi — xodim yangi joyda o‘zini tezroq ishonchli his qilishi, ichki jarayonlar, qoidalar va madaniyatni tushunishi hamda vazifalarini samarali bajara boshlashiga yordam berishdir. Bu bir martalik tadbir emas, balki bir necha kundan bir necha oygacha davom etadigan maxsus dasturdir.

Savodli onboarding bir necha bosqichni o‘z ichiga oladi: ish boshlashdan oldingi tayyorgarlik, birinchi ish kuni, moslashuv davri va xodimning jamoaga qo‘shilish samaradorligini baholash. Bu jarayonga nafaqat HR mutaxassislari, balki bevosita rahbar, timlid, mentor va boshqa jamoa a’zolari ham jalb etiladi.

«Nima uchun onboarding muhim

Onboarding — bu shunchaki «rasmiyatchilik» emas, balki kadrlarni boshqarishning strategik vositasidir. Undan to‘g‘ridan-to‘g‘ri xodimning yangi ish joyida qanchalik tez va qulay tarzda to‘liq ishlashni boshlashi bog‘liq. Bu bosqichni o‘tkazib yuborish yoki uni faqatgina rasmiy tarzda tashkil etish yuqori kadrlar almashinuvi, xodimlarning ishtiroki pasayishi va noroziligiga olib keladi.

Dastlabki haftalar ayniqsa sezgir bo‘ladi: yangi xodim stress, ishonchsizlik yoki xato qilish qo‘rquvini his qilishi mumkin. Shu vaqtdagi qo‘llab-quvvatlash juda muhim rol o‘ynaydi. Agar xodimga aniq moslashuv rejasi berilsa, savollariga javob berilsa, korporativ madaniyat bilan tanishtirilsa va ishchi munosabatlarni o‘rnatishga yordam qilinsa, u katta ehtimol bilan kompaniyada qoladi va yaxshi natijalar ko‘rsatadi.»

«Yaxshi onboarding nimalarni o‘z ichiga oladi

Onboarding kompaniyaga qarab farq qilishi mumkin, biroq umuman olganda u bir nechta yo‘nalishlarni qamrab olishi kerak. Birinchidan, bu ma’muriy qism: hujjatlarni rasmiylashtirish, korporativ tizimlarga kirish, texnik ta’minot. Ikkinchidan, ma’lumot berish: kompaniya missiyasi, qadriyatlari, tuzilmasi, asosiy kontaktlar, qoidalar. Uchinchi yo‘nalish — vazifalarga sho‘ng‘ish: mahsulot bo‘yicha o‘qitish, jarayonlar bo‘yicha yo‘riqnoma, asbob-uskunalar bilan tanishtirish. Va nihoyat, ijtimoiylashuv: jamoaga tanishtirish, ishchi va norasmiy aloqalarni o‘rnatish, jamoaviy uchrashuvlarda qatnashish.

Ko‘plab kompaniyalarda onboarding jarayoni hech narsa e’tibordan chetda qolmasligi uchun chek-list yoki moslashuv rejasi shaklida tuziladi. Rahbar va HR mutaxassisi yangi xodim bilan muntazam uchrashuvlar o‘tkazib, uning holatini kuzatishlari va paydo bo‘ladigan savollarga javob berishlari mumkin.»

«Verifix’dagi onboarding imkoniyatlari

Verifix onboarding jarayonini ancha soddalashtiradi va tizimlashtiradi. Bu esa odatiy vazifalarni avtomatlashtirish, harakatlarning izchilligini ta’minlash hamda jarayonda ishtirok etayotgan barcha tomonlar uchun shaffoflik yaratishga imkon beradi.

Verifix’da oldindan moslashuv dasturlari uchun shablonlar tuzish mumkin. Ularga vazifalar, muddatlar, mas’ul shaxslar va eslatmalar kiritiladi. Yangi xodim o‘quv materiallari, chek-listlar, taqdimotlar, kompaniya siyosati — hammasiga bir joydan kirish imkoniyatiga ega bo‘ladi. Tizim jarayonni kuzatib boradi, bajarilgan bosqichlarni qayd etadi, mentor va HR-menejerga bildirishnomalar yuboradi. Bundan tashqari, xodimdan fikr-mulohaza yig‘ish orqali qiyinchiliklarni o‘z vaqtida aniqlash va jarayonlarni yaxshilash mumkin bo‘ladi.»

«HRM tizimidagi onboarding’ning odatiy funksiyalari misollari:

— moslashuv rejasini avtomatik yaratish;

— o‘qitish va testdan o‘tkazish uchun ichki modullar;

— muhim harakatlar bo‘yicha eslatmalar (masalan, ish boshlaganidan bir hafta o‘tib rahbar bilan uchrashuv belgilash);

— vazifalarning bajarilishini kuzatish;

— hujjatlar shablonlari va elektron imzolar;

— moslashuv samaradorligi va yangi xodimlarning qoniqish darajasi bo‘yicha hisobotlar.

Shu orqali HR bo‘limi vaqtni tejaydi, moslashuv sifatini oshiradi va menejerlarga tushadigan yukni kamaytiradi.»

«Onboardingni tashkil etishdagi xatolar

HRM tizimlari joriy etilganda ham onboarding ba’zan rasmiyatchilik darajasida qolib, samarasiz bo‘lishi mumkin. Eng ko‘p uchraydigan xatolarga aniq rejaning yo‘qligi, birinchi kunda haddan tashqari ko‘p ma’lumot berish, fikr-mulohaza yetishmasligi, ijtimoiylashuvni e’tibordan chetda qoldirish va rahbarning jarayonga jalb qilinmasligi kiradi. Onboarding — bu faqatgina yo‘riqnomalar va tizimlarga kirish emas, balki xodimni jalb qilish, unga e’tibor berish, g‘amxo‘rlik ko‘rsatish va ishonchni shakllantirishdir.»

«Xulosa

Onboarding — bu xarajatli jarayon emas, balki xodimlar va butun kompaniyaning muvaffaqiyatli kelajagiga qilingan investitsiyadir. U birinchi ish kunidan ancha oldin boshlanadi va xodim o‘zini jamoaning bir qismi deb his qilguniga qadar davom etadi. HRM tizimlariga onboardingni joriy etish jarayonni tizimli, moslashuvchan va boshqariladigan qiladi.

Iqtidorlar uchun raqobat kuchayib borayotgan davrda savodli onboarding muhim raqobat ustunligiga aylanadi. U dastlabki oylarda ishdan ketish xavfini kamaytiradi, sadoqatni oshiradi va kuchli korporativ madaniyatni shakllantirishga yordam beradi. Demak, onboarding e’tibor, rejalashtirish va doimiy takomillashtirishga arziydi.»